სპეკულაციები მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტის შესახებ

მოლოტოვი და რიბენტროპი ხელშეკრულების ხელმოწერის შემდეგ მოსკოვში. 28 სექტემბერი, 1939 წ.

2021 წლის 23 აგვისტოს 82 წელი შესრულდა საბჭოთა-გერმანული თავდაუსხმელობის ხელშეკრულების ხელისმოწერიდან, რომელიც ისტორიაში შევიდა როგორც მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტი. ბოლო წლების განმავლობაში აღნიშნული დოკუმენტი ვიწრო პოლიტიკური ინტერესების მქონე სუბიექტების თავდასხმის ობიექტი გახდა, სადაც სჭარბობს სპეკულაციები, ფსევდომეცნიერული მიდგომები და ისტორიის გაყალბების და გადაწერის უხეში მცდელობები.

მსგავსი განწყობის წახალისება ბრიუსელიდან და ვაშინგტონიდან ხდება. ლიბერალური დასავლური პოლიტიკური ელიტა და მათი ადეპტები მესამე სამყაროს ქვეყნებში ძალ-ღონეს არ იშურებენ ტოტალიტარული რეჟიმების პასუხისმგებლობის გათანაბრების მცდელობაში II მსოფლიოს ომის გაჩაღების მცდელობაში. დასავლური ლიბერალური მედია საშუალებები და მათი ქართველი ანალოგები მათ მკითხველებს არწმუნებენ იმაში, რომ ჰიტლერს და სტალინს ”თაფლობის თვე” ჰქონდათ და ნაცისტური გერმანია და საბჭოთა კავშირი თანაბრად დამნაშავეები არიან კაცობრიობის ისტორიაში ყველაზე სისხლისმღვრელი ომის დაწყების გამო.

ისტორიის მსგავსი რევიზიონიზმი ელემენტარულ კრიტიკასაც კი ვერ უძლებს, რამეთუ ესაა უმეცრების და ფაქტების ლოგიკური თანმიმდევრობის უგულებელყოფის უნიკალური სინთეზი. დავიწყოთ იქიდან, რომ 1930-იანი წლების მეორე ნახევრიდან დაწყებული საბჭოთა დიპლომატები მაქსიმალურად ცდილობდნენ ერთიანი ევროპული უსაფრთხოების სისტემის ფორმირებას მესამე რაიხის წინააღმდეგ, სანამ ფაშისტი აგრესორი საკუთარი ძალაუფლების მაქსიმალურ გამყარებას მოახდენდა. მაგრამ ამ დროს მხვილი ამერიკული კომპანიები აქტიურად ეხმარებოდნენ კაცობრიობის ისტორიაში ყველაზე სასტიკ და დაუნდობელ ნაცისტურ რეჟიმს, მათ შორის ისეთი ცნობილი ტრანსნაციონალური კომპანიები, როგორებიცაა: Coca-Cola, IBM, Metro Goldwyn Mayer, Dow Chemical, Ford Motor Company, General Motors და ბევრი სხვა. საბჭოთა კავშირის ინიციატივას ერთობლივი ფრონტის ჩამოყალიბების თაობაზე მხარი არ დაუჭირეს იმ სახელმწიფოებმა, რომელთა წარმომადგენლებიც დღეს პირდაპირ ან ირიბად საბჭოთა კავშირზე ცდილობენ ისრების გადატანას.

Coca-Cola-ს რეკლამა 1936 წლის ბერლინის ოლიმპიადიდან
ამერიკელი ისტორიკოსის, ედვინ ბლეკის წიგნის გარეკანი – ”სტრატეგიული ალიანსი ნაცისტურ გერმანიას და აშშ-ის ყველაზე მძლავრ კორპორაციას შორის”

1938 წლის სექტემბერში გაფორმებულმა ”მიუნხენის შეთანხმებამ’‘ გერმანიის, დიდი ბრიტანეთის, საფრანგეთის და იტალიის მეთაურების მიერ საბოლოოდ შეცვალა ძალთა ბალანსი გერმანიის სასარგებლოდ – გერმანულ და პოლონურ ჯარებს საშუალება მიეცათ ჩეხოსლოვაკიის ნაწილის ანექსირება მოეხდინათ (სუდეტები, ტეშინის ოლქი). მთლიანი ჩეხოსლოვაკიის ოკუპაცია 1939 წელს წამყვანი დასავლური ქვეყნების პოლიტიკის კანონზომიერი შედეგი იყო, რამაც ნაცისტების და მათი სამხედრო მრეწველობის გაძლიერებას შეუწყო ხელი.

ჩემბერლენი, დელადიე, ჰიტლერი, მუსოლინი და ჩიანო

გარდა ამისა 1939 წლის აგვისტომდე ჰიტლერთან თავდაუსხმელობის შეთანხმებები უკვე ხელმოწერილი ჰქონდათ პოლონეთს, (1934 წლის ”პილსუდსკი-ჰიტლერის პაქტი”) დიდ ბრიტანეთს, (ანგლო-ამერიკული საზღვაო შეთანხმება 1935 წ, ჰიტლერის და ჩემბერლენის მიერ ხელმოწერილი ანგლო-ამერიკული თავდაუსხმელობის დეკლარაცია 1938 წ. ) იტალიას, („ფოლადისებრი პაქტი” 1939 წ.) დანიას, (”თავდაუსხმელობის პაქტი’1939 წ.) საფრანგეთს, (”თავდაუსხმელობის დეკლარაცია’1938 წ, ”ბონე-რიბენტროპის პაქტი”) ესტონეთს, (”თავდაუსხმელობის შეთანხმება’1939 წ) ლიტვა, (”თავდაუსხმელობის პაქტი’1939 წ, ამ ხელშეკრულებით ასევე ლიტვა მესამე რაიხს უთმობდა კლაიპედას რაიონს, რაც 1945 წელს კვლავ საბჭოთა კავშირმა დაუბრუნა ლიტვის სსრ-ს)

ცალკე აღნიშვნის ღირსია ლატვიას და გერმანიას შორის გაფორმებული ხელშეკრულება – 1939 წლის 7 ივნისს ხელი მოეწერა ”მუნტერს-რიბენტროპის პაქტს”. აღნიშნული პაქტში არსებობდა საიდუმლო დანართი, რომლის თანახმადაც ლატვია ვალდებულებას იღებდა ნაცისტური გერმანიის თანახმობით მიეღო ყველა საჭირო ზომა სამხედრო უსაფრთხოების კუთხით საბჭოთა კავშირთან მიმართებაში, რაც რეალურად მესამე რეიხის გეგმის ნაწილს წარმოადგენდა ბალტიისპირეთში საბჭოთა კავშირზე თავდასხმისთვის პლაცდარმის შესაქმნელად.

საბჭოთა-ფრანგულ-ბრიტანული მოლაპარაკებების კრახით დამთავრებამ მოსკოვში ურთიერთდახმარების შეთანხმებასთან დაკავშირებით მეტწილად ბრიტანეთის და საფრანგეთის გამო, რომელთაც საკუთარი წარმომადგენლებს შესაბამისი უფლებამოსილებაც კი არ დააკისრეს და ორ ფრონტზე ომის რეალურმა საშიშროებამ – დასავლეთში გერმანიასთან და აღმოსავლეთში იაპონიასთან (მდინარე ხალხინ-გოლზე უკვე ინტენსიური ბრძოლები მიმდინარეობდა) საბჭოთა კავშირს სხვა არჩევანი არ დაუტოვა.

ასე რომ საბჭოთა კავშირი ერთ-ერთი უკანასკნელი ევროპული ქვეყანა იყო, რომელმაც გერმანიასთან მსგავსი ხელშეკრულება გააფორმა. ამ ფაქტის აღიარებას რატომღაც გაურბიან დასავლური მეინსტრიმული მედია საშუალებები და მათი ადგილობრივი მსახურები, რომლებიც უფრო გარკვეულ პოლიტიკურ დღის წესრიგს ემსახურებიან, ვიდრე ჭეშმარიტების დადგენას. მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტის დამსახურებით გერმანული გავლენის ზონას ტოვებდა დასავლეთ უკრაინის და ბელარუსის სოლიდური ტერიოტორიები, რაც პოლონეთმა დაიპყრო 1921 წ, და ასევე ბალტიისპირეთიც. საბჭოთა კავშირმა ამ ტერიტორიების მოსახლეობა განუსაზღვრელი ვადით, მაგრამ მაინც დაიცვა გერმანული ოკუპაციის საშინელებებისგან და ნაცისტების «ახალი წესრიგისგან», მათ შორის ჰოლოკოსტისგან. ამ ქვეყნების უამრავი მოქალაქე წითელი არმიის რიგებში იბრძოდა და საერთო საკაცობრიო გამარჯვებაში თავისი წვლილი შეჰქონდა. მხოლოდ ლიეტუვაში (ყოფ. ლიტვა) ნაცისტების და მათი მოკავშირეების მიხერ ებრაული მოსახლეობის 96% იქნა განადგურებული.

აშშ-ის, ევროპული ქვეყნების და ევროპარლამენტის მცდელობა საბჭოთა კავშირს დააკისრონ პასუხისმგებლობა II მსოფლიო ომის გაღვივების პროცესში წინააღდეგობაში მოდის ისტორიულ ფაქტებთან და საღ აზრთან. ეს ასევე ეწინააღმდეგა ნიურნბერგის ტრიბუნალის გადაწყვეტილებებს.

და ბოლოს, მნიშვნელოვანია არ დავივიწყოთ ”მოლოტოვ-რიბენტროპის” პაქტის დიპლომატიური მნიშვნელობა:

  • საჭირო იყო გერმანია-საბჭოთა კავშირს შორის ომის დაწყების თარიღის მაქსიმალური გადავადება
  • საბჭოთა კავშირი თავდაცვისუნარიანობის ამაღლებას ცდილობდა, რათა ასობით ათასი ადამიანური სიცოცხლე გადაერჩინა
  • ის ევროპა გაეთავისუფლებინა კაცობრიობის ისტორიაში უდიდესი ბოროტებისგან, რომლის ქვეყნების უმრავლესობაც რეკორდულად სწრაფად დანებდა ნაცისტურ გერმანიას

1941 წლის 3 ივლისს იოსებ სტალინმა საბჭოთა კავშირის მოსახლეობას მიმართა და საჭიროდ ჩათვალა აეხსნა თავდაუსხმელობის პაქტის მნიშვნელობა ნაცისტურ გერმანიასთან:

«შეიძლება იკითხონ: როგორ მოხდა, რომ საბჭოთა მთავრობა თავდაუსხმელობის პაქტის დადებაზე წავიდა ისეთ დაუნდობელ და მტარვალ ხალხთან, როგორიც ჰიტლერი და რიბენტროპი იყო? საბჭოთა კავშირის მხრიდან რაიმე შეცდომა ხომ არ იქნა დაშვებული? რა თქმა უნდა, არა! თავდაუსხმელობის პაქტი არის სამშვიდობო შეთანხმება ორ სახელმწიფოს შორის. ზუსტად ასეთი პაქტი შემოგვთავაზა ჩვენ გერმანიამ 1939 წელს. შეეძლო თუ არა საბჭოთა მთავრობას უარი ეთქვა ამ წინადადებაზე? მე მგონია, რომ არცერთ მშვიდობისმოყვარე სახელმწიფოს არ შეუძლია უარი თქვას მეზობელ სუპერსახელმწიფოსთან (держава) სამშვიდობო შეთანხმებაზე, იმ შემთხვევაშიც თუ ამ სახლემწიფოს სათავეში ისეთი მტარვალები და კაციჭამიები არიან, როგორც ჰიტლერი და რიბენტროპია. რა მოვიგეთ ჩვენ გერმანიასთან გაფორმებული თავდაუსხმელობის პაქტით? ჩვენი ქვეყანა ჩვენ ვუზრუნველყავით მშვიდობით ორწლინახევრის განმავლობაში და საკუთარი ძალების მომზადების შესაძლებლობით წინააღმდეგობის გასაწევად, თუ ფაშისტური გერმანია გარისკავდა და პაქტის მიუხედავად ჩვენს ქვეყანას თავს დაესხმებოდა. ეს გარკვეული უპირატესობაა ჩვენთვის და წარუმატებლობა გერმანიისთვის».

რეზუმირების სახით შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ესოდენ რადიკალური, ფსევდოისტორიული კონცეფციების წინა პლანზე წამოწევა ნეონაცისტური მოძრაობების თავის ნებაზე მიშვების ფონზე, საბჭოთა ჯარისკაცების და მონუმენტების ნგრევის პარალელურად ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, პოლონეთში, უკრაინასა და საქართველოში პირველ რიგში II მსოფლიო ომის მრავალმილიონიანი მსხვერპლის უპატივცემლობაა, ვინც საკუთარი სიცოცხლე შესწირა ევროპის და მთელი მსოფლიოს გათავისუფლებას ნაციზმისგან.

საბჭოთა კავშირის საჩუქრები ევროპას ანუ როგორ შეიცვალა ევროპა 1945 წლის 9 მაისის მერე

2015 წლის 9 მაისს მეორე მსოფლიო ომის დამთავრების 70 წლისთავი შესრულდება. ბოლოდროინდელი ტენდენციები ევროპაში ფაშიზმს და კომუნიზმს ერთმანეთს უტოლებს და ასე ვთქვათ ჰიტლერს და სტალინს ერთ სიბრტყეზე აყენებს. რამდენად სამართლიანია საკითხის ამდაგვარი დაყენება?

1944 წელი, ივლისი პოლონური ლუბლინის მოსახლეობა და საბჭოთა არმიის მეომრები.

1944 წელი, ივლისი
პოლონური ლუბლინის მოსახლეობა და საბჭოთა არმიის მეომრები.

უმჯობესია დღევანდელ ბლოგში იმაზე გავამხვილოთ ყურადღება როგორი იქნებოდა ევროპის რუქა სტალინს და საბჭოთა არმიის ჯარებს რომ არ შეეჩერებინათ გერმანელები?! თუ ევროპელები სტალინს ჰიტლერთან ათანაბრებენ, მაშინ იმის გამბედაობაც უნდა ეყოთ დააუბრუნონ ის ტერიტორიები, რაც მათ საბჭოთა კავშირმა გადასცა საჩუქრად მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ.

1. ვროცლავი – დღესდღეობით ყველაზე ტურისტული ქალაქი პოლონეთში, სადაც სეზონის ნებისმიერ დროს უამრავი ტურისტი და სტუდენტია თავმოყრილი. ქალაქის შთამბეჭდავი არქიტექტურა არავის არ ტოვებს გულგრილს. თუმცა ჯერ კიდევ 1945 წლის მაისში ვროცლავს ბრესლაუ ერქვა და პოლონეთს საერთოდ არ ეკუთვნოდა. 9 მაისი, რომელიც პოლონეთში დღესდღეობით ”კომუნისტური ტირანიის” დასაწყისადაა მიჩნეული, ამავდროულად გერმანული მიწების მიერთების თარიღიცაა. 1945 წლის 9 მაისს პოლონეთმა მიიღო შემდეგი მსხვილი გერმანული ქალაქები: გდანსკი, ბრესლაუ (დღესდღეობით ვროცლავი), ლეგნიცა, შეცინი. ასევე სტალინის უშუალო ინიციატივით პოლონეთს გადაეცა ყოფილი ჩეხოსლოვაკიის ქალაქი კლოდზსკო. პარადოქსი იმაში, მდგომარეობს რომ თანამედროვე პოლონეთში საბჭოთა კავშირს ოკუპანეტებს უწოდებენ, თუმცა იმაზე არ საუბრობენ რომ სწორედ საბჭოთა კავშირმა და წითელმა არმიამ პოლონეთს გერმანიის მეოთხედი მიუერთა.

ვროცლავი, პოლონეთი.

ვროცლავი, პოლონეთი.

2. ვილნიუსი – ლიტვის დედაქალაქი სწორედ რომ მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ მოექცა დღევანდელ საზღვრებში. ლიტველებს ასევე გადაეცათ მსხვილი პრუსიული ქალაქი – კლაიპედა.

3. დღევანდელი უკრაინა და განსაკუთრებით მისი პრემიერ-მინისტრი არსენი იაცენუკი არ წყვეტს იმაზე საუბარს, რომ უკრაინა საბჭოთა ოკუპაციის ერთ-ერთი ყველაზე ნათელი მსხვერპლია, მაგრამ საბჭოთა საჩუქრებზე უარს არ ამბობს:

  • ლვოვი, ივანო-ფრანკოვსკი და დასავლეთ უკრაინის დიდი ნაწილი უკრაინამდე პოლონეთს ეკუთვნოდა
  • ჩერნოვიცის რეგიონი მეორე მსოფლიო ომამდე რუმინეთის შემადგენლობაში შედიოდა
  • კარპატები უკრაინამ უნგრეთისგან და სლოვაკეთისგან მიიღო 

4. 1991 წელს ჩეხეთში საბჭოთა ჯარისკაცების მემორიელის დემონტაჟი მოახდინეს, რადგანაც მათი აზრით 9 მაისი ერთი დიქტატურის დასასრულს და ახალი დიქტატურის დასაწყისს მოასწავებს. ჩეხეთში არავინ იხსენებს, რომ სწორად საბჭოთა კავშირის მოწადინებით დაუბრუნეს მათ სუდეტის ოლქი და ორი დიდი ქალაქი კარლოვი ვარის და ლიბერეცის სახით, სადაც მეორე მსოფლიო ომის დასასრულამდე მოსახლეობის 92%-ს გერმანელები შეადგენდნენ. 1938 წელს, მიუნხენის კონფერენციაში ყველაზე დასავლურმა სახალმწიფომ მხარი დაუჭირა გერმანიის მიერ სუდიტის ოლქის ანექსიას, წინააღმდეგი კი მხოლოდ საბჭოთა კავშირი იყო. უფრო მეტიც 1938 წელს პოლონელეთმა ჩეხოსლოვაკიის ტეშინის ოლქი მიიტაცა და მეორე მსოფლიო ომის დამთავრების შემდეგ არ სურდა ჩეხეთისთვის დაბრუნება. თუმცა საბჭოთა კავშირის დაჟინებული მოთხვონით ტეშინის ოლქი კანონიერად დაუბრუნდა ჩეხეთს.

როგორ შეიცვალა ევროპის რუქა 1945 წლის მერე

როგორ შეიცვალა ევროპის რუქა 1945 წლის მერე

დღესდღეობით, როდესაც მთელ ევროპაში მასიური ანტისაბჭოთა და ანტიკომუნისტური კამპანიაა, ამ საჩუქრებზე საუბარი არავის არ სურს. სიმართლის თქმა არავის არ უნდა. სიმართლე კი იმაში, მდგომარეობს, რომ საბჭოთა ჯარისკაცების გმირობის, სტალინის სამხედრო ნიჭის და საბჭოთა კავშირის ერთიანობის ხარჯზე დღეს სახეზეა ის ევროპა, სადაც ევროპელები ცხოვრობენ.

თუ საბჭოთა კავშირი ესეთი სისხლიანი, სასტიკი და საშინელი იყო აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებისთვის, მაშინ რატომ არ ამბობენ უარს ”საბჭოთა ტირანიის” გულუხვ საჩუქრებზე?